Để tránh cái nóng gay gắt vào mùa hè, việc sử dụng máy lạnh điều hoà không khí để làm mát là điều vô cùng cần thiết. Thế nhưng, đa số người dùng chỉ biết cách sử dụng máy lạnh mà lại không hiểu nguyên lý hoạt động của máy lạnh điều hòa không khí là như thế nào. Hãy để Điện lạnh Anh Thắng chúng tôi giúp bạn hiểu được nguyên lý hoạt động của máy trong bài viết dưới đây.
1- Máy lạnh điều hòa không khí là gì?
Máy lạnh điều hòa không khí là hệ thống làm mát công suất lớn, có khả năng điều hòa nhiệt độ và lọc không khí hiệu quả cho các không gian rộng như nhà xưởng, tòa nhà, khách sạn, khu công nghiệp hay khu nghỉ dưỡng. Thiết bị hoạt động bằng cách làm lạnh không khí hoặc nước thông qua quá trình bay hơi của môi chất làm lạnh để tạo ra luồng không khí mát mẻ dễ chịu.
Máy lạnh điều hòa không khí được thiết kế chuyên biệt cho môi trường có nhu cầu làm mát liên tục, khối lượng lớn và yêu cầu cao về chất lượng không khí, phù hợp với các công trình quy mô lớn. Cùng chúng tôi tìm hiểu chi tiết trong bài viết dưới đây.
2- Nguyên lý vận hành của hệ thống máy lạnh điều hòa không khí
Máy lạnh điều hòa không khí công nghiệp vận hành theo 2 nguyên lý chính:
– Nguyên lý làm mát – giảm nhiệt độ: Máy sử dụng các tấm màng giấy làm mát với cấu trúc nhiều lớp gợn sóng, giúp tăng diện tích tiếp xúc với luồng khí nóng. Khi không khí nóng đi qua tấm làm mát, hơi nóng sẽ được hấp thụ, nhờ đó nhiệt độ môi trường giảm xuống nhanh chóng. Cơ chế này không chỉ làm mát hiệu quả mà còn tiết kiệm điện năng.
– Nguyên lý lưu thông không khí – cấp khí tươi và thải khí nóng: Một số dòng máy được thiết kế để sử dụng trong không gian mở, có khả năng lấy khí tự nhiên, lọc sạch bụi bẩn và tăng cường oxy. Sau khi lọc, khí sạch được cấp vào không gian trong khi khí thải và bụi mịn được đẩy ra ngoài. Quá trình này giúp cải thiện chất lượng không khí và tăng hiệu quả thông gió trong khu vực sản xuất hoặc sinh hoạt.
3- Các loại máy lạnh điều hòa không khí phổ biến hiện nay
Hiện nay, máy lạnh điều hòa không khí được phân chia thành nhiều loại khác nhau dựa trên cơ chế hoạt động và phạm vi ứng dụng. Dưới đây là những dòng điều hòa phổ biến nhất trên thị trường:
3.1- Hệ thống điều hòa trung tâm VRF
Điều hòa trung tâm VRF (Variable Refrigerant Flow) là hệ thống làm lạnh trực tiếp với khả năng điều chỉnh lưu lượng môi chất lạnh linh hoạt. Nhờ đó, thiết bị có thể thay đổi công suất làm lạnh phù hợp với từng khu vực sử dụng, giúp tiết kiệm điện năng và tối ưu hiệu quả vận hành.
– Ứng dụng: Thường được lắp trong các tòa nhà văn phòng, trung tâm thương mại, khách sạn và nhà máy quy mô lớn.
– Ưu điểm: Dễ dàng điều khiển từng khu vực riêng biệt, hoạt động êm ái, tiết kiệm năng lượng và lắp đặt linh hoạt.
3.2- Hệ thống điều hòa packaged (điều hòa cục bộ thương mại)
Hệ thống packaged là dòng điều hòa tủ đứng công suất lớn, thường từ 50.000 – 200.000 BTU, được thiết kế để lắp trên mái nhà hoặc các không gian kỹ thuật trong tòa nhà.
– Cấu hình: Gồm một dàn nóng kết nối với một dàn lạnh, dàn lạnh có thể là loại âm trần nối ống gió, cassette, áp trần hoặc tủ đứng.
– Ứng dụng: Phù hợp cho văn phòng vừa và nhỏ, cửa hàng, phòng máy hoặc nhà xưởng có diện tích không quá lớn.
– Ưu điểm: Công suất mạnh, thiết kế gọn gàng, dễ lắp đặt và bảo trì.
3.3- Hệ thống điều hòa trung tâm Chiller
Chiller là hệ thống làm lạnh gián tiếp, hoạt động bằng cách làm lạnh nước (từ khoảng 30°C xuống 6°C) rồi phân phối nước lạnh qua các dàn trao đổi nhiệt như FCU (Fan Coil Unit) hoặc AHU (Air Handling Unit) để làm mát không khí trong các khu vực khác nhau.
– Ứng dụng: Máy được sử dụng phổ biến trong các công trình lớn như tòa nhà cao tầng, trung tâm thương mại, nhà máy, bệnh viện và kho lạnh công nghiệp.
– Ưu điểm: Khả năng làm lạnh trên diện rộng, phù hợp với các khu vực có yêu cầu cao về điều hòa nhiệt độ và độ ẩm.
Hệ thống Chiller hiện nay có 2 loại chính:
Chiller giải nhiệt nước
– Gồm: Dàn nóng, dàn lạnh, máy nén và tủ điều khiển.
– Ưu điểm: Hiệu suất làm mát cao, vận hành ổn định, dễ lắp đặt và bảo trì.
– Thích hợp: Cho các khu vực có hệ thống giải nhiệt bằng nước hiệu quả, ít bụi.
Chiller giải nhiệt gió
– Không dùng nước làm mát mà dùng gió để giải nhiệt dàn nóng.
– Ưu điểm: Phù hợp với nơi không có hệ thống cấp nước hoặc môi trường nhiều bụi bẩn, hóa chất.
– Hạn chế: Khả năng làm lạnh kém hơn so với chiller giải nhiệt nước.
Việc lựa chọn hệ thống điều hòa không khí phù hợp cần dựa trên nhiều yếu tố: mục đích sử dụng, diện tích không gian, điều kiện môi trường, tính năng kỹ thuật và ngân sách đầu tư. Đầu tư đúng loại điều hòa không chỉ đảm bảo hiệu suất làm mát tối ưu mà còn tiết kiệm chi phí vận hành và bảo trì lâu dài.
4- Không gian phù hợp để lắp đặt máy lạnh điều hòa không khí
Việc lựa chọn không gian lắp đặt máy lạnh công suất lớn là yếu tố quan trọng giúp thiết bị hoạt động hiệu quả, đảm bảo khả năng làm mát ổn định và tiết kiệm năng lượng. Các khu vực có quy mô lớn như khu công nghiệp, nhà xưởng sản xuất, resort, khách sạn cao cấp, các khu nghỉ dưỡng, các trung tâm thương mại hoặc công trình công cộng là những địa điểm lý tưởng để lắp đặt hệ thống điều hòa không khí chuyên dụng.
Với những không gian phòng có diện tích rộng và nhu cầu làm lạnh cao, hệ thống điều hòa trung tâm VRV hoặc VRF sẽ là giải pháp phù hợp, nhờ khả năng làm mát đồng bộ nhiều khu vực khác nhau, tiết kiệm điện năng và dễ dàng quản lý.
5- Cách tính công suất máy lạnh điều hòa không khí phù hợp
Để lựa chọn được máy lạnh công nghiệp có công suất phù hợp, cần tính toán dựa trên diện tích, thể tích không gian và một số yếu tố như số lượng người sử dụng, thiết bị sinh nhiệt và đặc điểm kiến trúc công trình. Dưới đây là hai phương pháp tính phổ biến:
5.1- Tính công suất theo diện tích phòng
Công thức cơ bản: Công suất máy điều hòa (BTU) = Diện tích phòng (m²) × 600 (BTU)
Trong đó, BTU là đơn vị đo công suất phổ biến trong ngành điều hòa.
5.2- Tính công suất theo thể tích phòng
Công thức tính: Công suất máy điều hòa (BTU) = Thể tích phòng (m³) × 200 (BTU)
Trong đó, Thể tích phòng = Dài × Rộng × Cao
Lưu ý: Các công thức trên chỉ mang tính chất tham khảo. Khi tính công suất điều hòa công nghiệp, nên kết hợp thêm các yếu tố như: mức độ cách nhiệt, mật độ người dùng, mức phát sinh nhiệt từ thiết bị, cửa kính, ánh nắng chiếu trực tiếp,… để đảm bảo lựa chọn chính xác nhất. Với các công trình lớn hoặc yêu cầu kỹ thuật cao, bạn nên tham khảo tư vấn từ chuyên gia HVAC hoặc kỹ sư điều hòa để đưa ra phương án tối ưu.
6- Một số lưu ý khi chọn mua máy lạnh điều hòa không khí
Để lựa chọn được máy lạnh điều hòa không khí phù hợp thì bạn cần cân nhắc kỹ lưỡng các yếu tố sau:
6.1- Lựa chọn công suất phù hợp với không gian sử dụng
Công suất máy lạnh cần được tính toán dựa trên diện tích và đặc thù không gian sử dụng (nhà xưởng, nhà máy, tòa nhà…). Máy có công suất quá lớn so với không gian sẽ gây lãng phí điện năng, còn nếu công suất quá nhỏ thì hiệu quả làm mát kém, thiết bị nhanh xuống cấp.
6.2- Ưu tiên các công nghệ hiện đại
Ngoài khả năng làm mát, bạn nên chọn các dòng máy được tích hợp công nghệ tiên tiến như:
– Tiết kiệm điện năng (Inverter)
– Chống sụt áp
– Khử mùi, kháng khuẩn
– Tự động làm sạch
– Những tính năng này của máy sẽ giúp nâng cao hiệu quả vận hành và đảm bảo môi trường làm việc trong lành, sạch sẽ.
6.3- Chọn thương hiệu uy tín
Thương hiệu là yếu tố đảm bảo chất lượng và độ bền của máy lạnh. Các thương hiệu nổi tiếng như Panasonic với công nghệ Nhật Bản, hoặc các hãng chuyên sản xuất thiết bị công nghiệp khác, luôn là lựa chọn đáng tin cậy khi cần đầu tư máy lạnh công suất lớn cho doanh nghiệp.
Hy vọng những thông tin về nguyên lý hoạt động của máy lạnh điều hòa không khí cùng với cấu tạo cơ bản của máy lạnh điều hòa không khí. Truy cập vào website Điện lạnh Anh Thắng để theo dõi nhiều hơn những thông tin khác liên quan đến máy lạnh như bảng giá vệ sinh máy lạnh, bảng giá bơm gas máy lạnh, và nhiều mẹo hay liên quan đến máy lạnh.
>> Xem thêm bài viết liên quan
